با دعای ندبه در پگاه جمعه (کتاب)«با دعای ندبه در پگاه جمعه (نقد و بررسی اشکالات سندی و محتوایی دعای ندبه)»، اثر علی اکبر مهدی پور ، تحلیلی است در باره متن و سند دعای ندبه و پاسخ به منتقدان آن که به زبان فارسی و در سال ۱۳۸۰ ش، نگارش یافته است. ۱ - معرفی اجمالیایجاد تردید و خدشه وارد کردن برخی در سند و محتوای دعای ندبه، مؤلف را واداشته تا با پژوهشی عمیق تر، به اشکالات وارد شده به این دعا بپردازد. ۲ - ساختارکتاب با مقدمه مؤلف در مطرح کردن شبهاتی که در مورد این دعای شریف وجود دارد، آغاز شده و مطالب در پنج فصل، ارائه گردیده است. مؤلف در ابتدا، نگاهی اجمالی به تاریخ ندبه سرایی برای آخرین حجت الهی، حضرت مهدی علیه‌السّلام انداخته و بعد از پاسخ به شبهات موجود در این زمینه، به تفصیل سند دعای ندبه و برخی اشکالات محتوایی این دعا را مورد بررسی و تحقیق قرار داده و با ارائه نمونه‌هایی از استنادات فقهای شیعه به دعای ندبه، مطالب را به پایان رسانده است. نویسنده، دعای ندبه را بیانگر تاریخ فشرده‌ای از حضور حجت‌ها و اولیای الهی بر پهنه خاک می‌داند که از آدم علیه‌السّلام شروع شده و تا آخرین حجت خدا ، حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف ادامه می‌یابد. از دیدگاه وی، ندبه برای امام زمان علیه‌السّلام دارای سابقه‌ای بس طولانی است و تمام انبیاء و ائمه علیه‌السّلام ، آمدن او را بشارت داده و در فراق او ندبه و زاری کرده‌اند. ۳ - گزارش محتوا۳.۱ - فصل اولفصل اول، در پی آشنایی خواننده با دعای ندبه، نکاتی در مورد این دعا، در دو بخش، ارائه می‌نماید: ۱. سابقه تاریخی ندبه در فراق موعود منتظر: اشاره کوتاهی است به سیره پیشوایان دین از پیامبران گذشته، چون حضرت داود ، دانیال ، حیقوق نبی و عیسی علیه‌السّلام گرفته تا پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و دیگر معصومین علیه‌السّلام که قرن‌ها پیش از طلوع خورشید امامت ، در فراق آن حضرت می‌سوختند؛ به همراه نقل بخشی از فرمایشات ایشان در مورد حجت منتظر. ۲. بررسی سندی دعای ندبه: سلسله رواتی که این دعا را نقل کرده‌اند، ذکر شده و مورد بررسی قرار گرفته است، از جمله: ابوجعفر محمد بن حسین بن سفیان بزوفری، ابوالفرج محمد بن علی بن یعقوب بن اسحاق بن ابی قره قنائی، محمد بن جعفر بن علی بن جعفر مشهدی حائری و... ۳.۲ - فصل دومفصل دوم، به پاسخ به شبهات و اشکالاتی که در مورد این دعا مطرح شده است، اختصاص دارد. مؤلف در پی آن است تا پرسش‌هایی که از دیرباز در باره دعای ندبه، به عنوان اعتراض ، به منظور ایجاد شبهه و تردید ، از طرف دشمنان ابراز شده و در مواردی توسط دوستان ناآگاه انتشار یافته را مطرح نموده، پاسخ‌های ساده، روشن و درعین حال مستدل و منطقی آنها را در اختیار خواننده قرار دهد؛ اشکالاتی چون هماهنگی دعای ندبه با عقاید کیسانیه ، مغایرت آن با معراج جسمانی رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ، صحت و عدم صحت صدور آن از معصوم، ناسازگاری فرازهایی از آن با قرآن ، منافات با عقل و... به عنوان مثال، در شبهه‌ای چنین آمده که دعای ندبه بدعت است، زیرا این دعا در زمان رسول اکرم و ائمه علیه‌السّلام نبوده و در هیچ مدرکی ذکری از آن نشده است. مؤلف در پی پاسخ به این سؤال، دلایلی را مطرح می‌نماید: ۱. این دعا بالخصوص از معصوم صادر شده ( امام صادق علیه‌السّلام)؛ ۲. اگر دلیل خاصی هم نداشتیم، عمومات شامل آن می‌شد، زیرا متن آن حمد پروردگار، درود بر رسول صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و ذکر مناقب اهل بیت علیه‌السّلام است که همگی مطلوبند؛ ۳. بر فرض هم که چنین نباشد، طبق روایات ، انشای خطبه ، دعا، مناجات و... که شامل مطالب درست و صحیح اعتقادی باشد، شرعا مانعی ندارد. ۳.۳ - فصل سومفصل سوم، به چند نکته در رابطه با دعای ندبه اشاره می‌کند، از جمله: ۱. استناد فقهای بزرگ شیعه به بخش‌هایی از این دعا، مانند شیخ مرتضی انصاری ، ملا محمدکاظم خراسانی ، میرزا علی ایروانی و... ؛ ۲. منتفی بودن اینکه این دعا ساخته یکی از علمای بزرگ باشد به دلایل فراوان؛ ۳. اینکه چرا به خواندن این دعا در اعیاد چهارگانه سفارش شده است؛ و... ۳.۴ - فصل چهارمفصل چهارم، اختصاص دارد به متن دعای ندبه که شیخ عباس قمی رحمة‌الله‌علیه در مفاتیح الجنان نقل فرموده؛ مطابق با متن مصباح الزائر سید بن طاووس ، به همراه ترجمه‌ای ساده و روان از این دعای شریف. ۳.۵ - فصل پنجمفصل پنجم، آثار نویسندگانی که به دفاع از حریم دعای ندبه برخاسته و در این زمینه تالیفاتی را به رشته تحریر درآورده‌اند، ذکر شده است، از جمله: انوار الولایة ( صافی گلپایگانی )، به عشق مهدی ( محمدشائق قمی )، پاسخ ما به گفته‌ها ( مهدی مرتضوی لنگرودی )، تحقیقی درباره دعای ندبه ( رضا استادی ) و... ۴ - وضعیت کتابفهرست مطالب در ابتدا و فهرست منابع و مآخذ در انتهای کتاب آمده است. پاورقی‌ها بیشتر به ذکر منابع اختصاص دارد. [۱]
«امام مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف در آینه قلم کارنامه منابع پیرامون امام مهدی علیه‌السّلام و مهدویت»، پارسا با مشارکت بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف و انتشارات مسجد جمکران، (۱۳۸۸)، قم، مؤسسه اطلاع رسانی اسلامی مرجع، ج۱، ص۱۲۶.
۵ - پانویس
۶ - منبعنرم افزار کتابخانه مهدویت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. رده‌های این صفحه : کتاب شناسی | کتب مهدویت
|